De leefstijlcoach zit in het basispakket van je zorgverzekering. Wie gezonder wil gaan leven kan door de huisarts worden doorverwezen. Er zijn echter nog onvoldoende van deze coaches en het budget lijkt te laag om de juiste mensen te kunnen begeleiden.
Huisartsen hebben er regelmatig mee te maken. Patiënten die een verhoogd risico lopen op ziekten vanwege bijvoorbeeld overgewicht, stress of een ongezonde levensstijl. De huisarts wil erger voorkomen en raadt preventieve maatregelen aan. Zo probeert de arts bijvoorbeeld een gezonder eetpatroon mee te geven en tips om meer te gaan bewegen. Iedereen weet dat de patiënt, zodra die de spreekkamer verlaat, in veel gevallen die adviezen alweer vergeten is of deze slechts kortdurend opvolgt. Het is een van de moeilijkste dingen: je gedrag veranderen, je patronen veranderen, je eetgewoonten veranderen en je favoriete televisieprogramma laten schieten voor een wandeling of rondje hardlopen.
Voeding en beweging
Het ei van Columbus lijkt nu de leefstijlcoach te zijn. Een leefstijlcoach of lifestylecoach zoals dat anno 2019 heet, begeleidt cliënten naar meer balans en geluk in het leven, zo valt te lezen op menig website van instituten die een leefstijlcoach-opleiding aanbieden. Het richt zich met name op voeding en beweging. Simpelweg omdat daar de meeste aandacht voor lijkt te bestaan. De overheid wil iets doen aan het grote aantal mensen met overgewicht en heeft in haar Nationaal Preventieakkoord de focus vooral gelegd op het afslankprogramma, de Gecombineerde Leefstijlinterventie (GLI). Hoe? Door dit afslankprogramma te vergoeden.
Daarmee is de huisarts van het probleem verlost en neemt de leefstijlcoach het van hem of haar over. Althans, zou zou het moeten zijn. Maar het blijkt dat huisartsen mensen met een verhoogd risico op bijvoorbeeld diabetes en hart- en vaatziekten vanwege een ongezonde levensstijl en overgewicht niet zonder meer naar een leefstijlcoach kúnnen verwijzen. Simpelweg omdat er nog te weinig van deze coaches gecontracteerd zijn.
Vergoed vanuit basisverzekering
Staatssecretaris Paul Blokhuis introduceerde de GLI, een tweejarig traject dat wordt vergoed vanuit de basisverzekering. Er is 6,5 miljoen euro gereserveerd voor dit plan waarbij de leefstijlcoach mensen begeleidt zodat ze gezonder gaan eten en meer gaan bewegen. Het liefst voor altijd. Dat lijkt een mooie investering, maar volgens veel zorggroepen is dat bedrag veel te laag. Er zijn eenvoudigweg veel, heel veel mensen met overgewicht. Die kunnen met dit bedrag lang niet allemaal naar een leeftijdstijlcoach. Daar zijn veel meer investeringen en coaches voor nodig. Blokhuis zegt echter bij ‘succes’, weer om tafel te willen als blijkt dat er meer geld nodig is.
Lagere sociaal-economische groepen
Een bijkomend probleem is dat met name obesitas voorkomt onder lagere sociaal-economische groepen. Eén op de vier vrouwen met alleen basisschool, heeft obesitas. Bij vrouwen met een hogere opleiding is dat één op de twaalf. Zelfs met het vergoeden van de leefstijlcoach in het basispakket is die eerstgenoemde groep moeilijk te bereiken en te motiveren. Volgens onderzoek is daar een intensievere begeleiding voor nodig. Gezonder leven zou bij deze groep niet hoog op de prioriteitenlijst staan. Met ander woorden; die mensen hebben wel iets anders aan hun hoofd dan afvallen. Ze hebben hun energie volop nodig om het maandelijkse financiële plaatje rond te krijgen, naar werk te zoeken en ga zo maar door.
Prijzen van groenten en fruit
Eén van die maatregelen die mogelijk wel bij deze doelgroep zou kunnen aanslaan, is het verlagen van de prijzen van bijvoorbeeld groenten en fruit. Maar daarover wordt met geen woord in het akkoord gerept. Daarom lijkt er een gemiste kans te zijn als het gaat om de doelgroepen waar juist overgewicht en een ongezonde levensstijl veel voorkomen. Daar waar juist het meeste resultaat kan worden behaald om de ambitie van het Ministerie van Volksgezondheid waar te maken: Nederland gezonder maken. In 2040 moet het aantal mensen dat aan ziekten leidt die met obesitas te maken hebben zoals hart- en vaatziekten en diabetes, met veertig procent zijn gedaald.
Bron: Trouw e.a.
