ZONDAGS – Het noorden lijkt aantrekkelijk voor niet-noorderlingen (lees: Hollanders vooral) want ‘het is daar nog lekker goedkoop’. Klopt als een bus, maar dat heeft een reden. Krimp, gewoonweg krimp. Dus als we lacherig doen over het verschil in huizenprijzen, mogen we best ook een traantje wegpinken. Een kleine ode aan de krimpgebieden, om ze niet te vergeten.
Neem nu de Friezen, die vinden alles duur en laten het kopen van flinke boerderijen, niet meer agrarisch in gebruik, graag aan Hollanders over. Die steken er vervolgens na de koop ook nog eens een bak geld in, want de deel moet toch echt tot giga huiskamer worden omgebouwd, met vloerverwarming, duurzame pelletkachel en beamer. Niet te hopen dat er een schoor in de weg zit en het beeld op het scherm in tweeën deelt. Lastig, al die palen.
Wie jonger is dan, pak ‘m beet 35 jaar, zit tegenwoordig aan de Zuidas. Maar hé, in Friesland is er ook zo’n as
Die Hollanders kunnen zich dat permitteren na de verkoop van hun woning in het westen van het land. Ook al bewoonden ze een normale doorzonwoning in een buitenwijk van het Zuidhollandse Sassenheim, de prijs ligt nog altijd vele male hoger dan die van een soortgelijke doorzonwoning in Friesland. Sterker nog. Heb je in Friesland nog de mogelijkheid een woning onder de ton te kopen. In Amsterdam heb je voor dat bedrag soms niet eens een garage.
Even wat vergelijkingen. In Amsterdam bevind je je midden in het bruisende stadsleven en maak je, als je een beetje goed boert, deel uit van de grachtengordel-populatie. Wie jonger is dan, pak ‘m beet 35 jaar, zit tegenwoordig aan de Zuidas. Maar hé, in Friesland is er inmiddels ook zo’n as, de Centrale As, rechtstreeks naar Dokkum. Hierlangs geen hoge appartementencomplexen met lift en penthouses, geen fancy coffee-zaakjes, trendy sportscholen of een ‘authentic American clothing’ shop van Abercrombie and Fitch. Welnee, in Friesland hebben we de Sake Store en nog altijd veel groen rondom en het ene dorp gaat niet in het andere over. Er zitten weilanden tussen met -inderdaad- van die grote boerderijen die nog agrarisch worden ingezet. Is dat niet het geval dan zijn ze ofwel flink in verval of behoorlijk aangepakt door een Hollander die meent de mooiste plek van de wereld te hebben gevonden. Lekker buitenuit, zeg maar. Totdat die as er kwam. In Amsterdam willen ze er langs wonen, in Friesland willen ze er ver van blijven.
Van de Zuidas naar de Centrale as is een ritje van zo’n anderhalf uur, maar man-o-man wat een wereld van verschil. Natuurlijk, Amsterdam is geen Leeuwarden en Middenmeer geen Buitenpost, maar anno 2017 zou je toch verwachten dat dat verschil minder groot zou zijn, vooral als het om woningen gaat, maar het lijkt alleen maar groter te worden.
Friezen weten dondersgoed waar je het over hebt: de krimpgebieden
Er wordt een beetje de draak gestoken over het feit dat je nog onder de honderdduizend euro een woning kunt kopen in Friesland, maar Friezen weten dan dondersgoed waar je het over hebt: de krimpgebieden in noordoost Friesland. Eigenlijk is dat niet iets om over te lachen. Het is immens triest dat al die mooie dorpjes zoveel leegstand treft en als een sneeuwbaleffect hun voorzieningen kwijt raken met nog meer krimp tot gevolg. De torenhoge prijs van de vierkante meter woningoppervlakte in Amsterdam is misschien wel even sneu, maar treft dat de bevolking net zo hard?
Een zoektochtje door Fundaland laat een lief vooroorlogs huis zien in Ternaard van amper 130 duizend euro en een modernere versie van 97.500 euro. In hetzelfde dorp een joekel van een herenhuis met bordestrap voor ‘slechts’ 330 duizend. Kom er maar eens om in Amsterdam, daar start je voor zo’n statige 5 kamer woning bij minstens een miljoen. Dat laatste weten we natuurlijk, maar het is toch schrijnend. Vooral omdat dat prachtige Friese pand van de hand moet voor dat bedrag. Dat lijkt op uitverkoop, en uitverkoop is nooit goed.
Wat kan er met Ternaard of Wierum?
Allemaal economisch verklaarbaar, waarschijnlijk. Maar toch; het is zo zonde van al die leuke dorpen en mooie huizen. Klein of groot, de meeste hebben echt karakter. En de stelligheid waarmee dit verhaaltje begon, dat Friezen alles duur vinden, tsja… zit ook wel wat in hun aard maar zou ook zo maar het gevolg kunnen zijn van het feit dat het zo strontvervelend is dat die prijzen in de krimpgebieden alsmaar lager worden. Ten opzichte daarvan schieten alle andere prijzen de pan uit en lijkt alles duur.
Holwerd zet inmiddels zijn beste beentje voor door te knokken voor een Holwerd aan Zee. Wat kan er met Ternaard of Wierum? En een stuk verderop in Groningen is ook nog werk aan de winkel. Denk maar aan Ulrum of Kloosterburen, bekend van de tv-reeks. We kunnen natuurlijk inspelen op het sentiment en authenticiteit, maar voorzieningen zijn voorzieningen en daarmee onmisbaar. We kunnen met woorden niets oplossen, maar uit liefde voor ‘het dorp’ zou een fotorubriek op 50+ over deze plekken al iets kunnen bijdragen opdat we ze niet vergeten. Wat vind jij?
