Sommige vrouwen zien het met angst tegemoet, anderen trekken zich er weinig van aan: de overgang. Hoe je er ook maar tegenaan kijkt, geen enkele vrouw ontkomt eraan. Het is een natuurlijk proces en dus niet iets om je voor te schamen. Het is een hobbelige weg met lichamelijke en geestelijke veranderingen, die leiden naar een nieuw evenwicht.
Gemiddeld krijgen vrouwen er tussen hun 45ste en 55ste mee te maken. Bij de een duurt de overgang een jaar, bij de ander tien jaar. De overgang leeftijd en de duur ervan, daar is nauwelijks een peil op te trekken en juist dat maakt het zo lastig. Het is onvoorspelbaar en je hebt het maar te accepteren. Dat laatste is niet helemaal waar. Wie overgangsverschijnselen krijgt die het dagelijkse leven flink in de weg zitten en de kwaliteit van leven omlaaghalen, kan om medicatie vragen.
Van overgangsverschijnsel tot overgangsklacht
Overgangsverschijnselen zoals opvliegers, ’s nachts transpireren, slapeloosheid, spierpijn, gewichtstoename en vaginale droogheid zijn vervelend, maar hoeven niet ernstig te zijn. Het kan echter wel uitmonden in serieuze overgangsklachten als je hierdoor overdag niet meer goed kunt functioneren. Wie zich ziek moet melden op het werk omdat het gewoonweg niet meer gaat, zou eens met een arts moeten gaan praten.
Voor vrouwen die er weinig last van hebben, lijkt dat ver gezocht. Vrouwen die echter hevig bloedverlies hebben en zich daardoor vervelend voelen blijven liever thuis. Ook als je langere tijd onvoldoende slaap krijgt, gaan je conditie en je kwaliteit van leven zienderogen achteruit. Het nachtelijke zweten kan de boosdoener zijn, maar ook veel piekeren en daardoor heel somber raken tot depressiviteit aan toe, zijn een teken dat er iets moet gebeuren.
Wat kun je aan overgangsklachten doen?
Het oestrogeentekort aanvullen kan een manier zijn om klachten tegen te gaan. Daarmee kunnen bijvoorbeeld opvliegers minder hevig worden, heb je ze minder vaak of helemaal niet. Wie een representatieve baan heeft, regelmatig vergaderingen moet voorzitten of een presentatie moet houden is daar zeker bij gebaat. Het tekort aan oestrogeen kan worden aangevuld door middel van tabletten, pleisters, gel of een crème.
Bij ernstiger klachten kan worden gekozen voor hormoonsuppletietherapie (HST). Dat betekent dat niet alleen het oestrogeentekort wordt aangepakt, maar dat er ook progesteron wordt toegevoegd. De reden daarvoor is dat wanneer dat niet gebeurt er een hogere kans is op onder andere baarmoederslijmvlieskanker. Het oestrogeen stimuleert namelijk de vorming van het baarmoederslijmvlies, maar dat moet ook weer afgestoten worden door het progesteron anders zou het ophopen. Deze behandeling kent bijwerkingen zoals het vasthouden van vocht of pijnlijke borsten. Bij langdurig gebruik is er een klein verhoogd risico op borst- en baarmoederkanker, trombose en hart- en vaatziekten. Het is om deze redenen dat een vrouw een persoonlijke afweging moet maken of ze zo’n behandeling wenst, afhankelijk van de aard en de ernst van de overgangsklachten die ze heeft.
Gezond door de overgang
Je kunt veel zelf doen om gezond door de overgang te komen zonder ernstige klachten. Het is belangrijk om goed voor jezelf te zorgen, zowel lichamelijk als geestelijk. Kies voor voeding met voldoende eiwitten, mineralen en vitaminen. Eet zo gezond mogelijk. Beweeg regelmatig en zorg voor een bestaan zonder ongezonde stress. Probeer ook de nodige uren te slapen en praat erover als er stemmingswisselingen of somberheid ontstaan. De overgang is een natuurlijk proces dat niet weggestopt hoeft te worden.
Tips om gezond door de overgang te komen
-Eet gezond
Kies voor onbewerkte en verse producten. Eet veel groenten en fruit. Drink veel water en minder koffie. Laat alcohol zoveel mogelijk staan en rook niet.
-Beweeg voldoende
Ga regelmatig wandelen, pak de fiets of kies voor een sport. Zorg dat je conditie op peil blijft. Een belangrijk aspect is vooral de kracht van de spieren. Die kracht neemt vanaf het 25ste jaar al af, maar krijgt een flinke dreun als de overgang zich inzet. Daarom is kracht- en balanstraining enorm goed. Daar hoef je geen bodybuilder voor te worden, maar je krijgt er wel een fitter en krachtiger lijf door.
-Vermijd ongezonde stress
Stress in de vorm van een beetje spanning of opwinding is prima, maar ongezonde stress naar aanleiding van veel piekeren is niet oké. Het kan zelfs leiden tot depressiviteit. Probeer dat te voorkomen door over je klachten of problemen te praten. Misschien helpen mindfulness of meditatie, yoga of praten met een deskundige. Schroom niet. De overgang is niet iets om je voor te schamen.
