Nog steeds gaan ouderen veelvuldig scheiden en beginnen jongeren later aan een serieuze relatie. Wie dan toch de unieke stap zet om samen verder te gaan, wil dat goed geregeld hebben. Begrijpelijk dat trouwen dan niet het eerste is waar je aan denkt. Maar hoe regel je dan de juridische en financiële zaken? We leggen het uit.
Jongeren gaan steeds later samenwonen en vijftigplussers scoren hoog als het om scheiden gaat. Daarmee lijken dertigers de meest gelukkige stellen. Trouwen is daarvoor niet per se nodig. Er is meer mogelijk om de zaken goed te regelen. Een geregistreerd partnerschap bijvoorbeeld.
We leggen verderop uit wat dat inhoudt. Eerst maar eens starten met dat fenomeen trouwen, dat steeds meer uit de gratie raakt omdat scheidingen die schering en inslag zijn. Dat is niet de beste reclame.
Samen op vakantie lijkt vragen om ellende
Het moment waarop de meeste scheidingen plaats vinden, is interessant en in Engeland nog niet zo lang geleden onderzocht. Vreemdgaan scoort hoog als reden om te gaan scheiden, een vakantie doet het ook goed. Vielen de irritaties in het dagelijkse leven niet zo op, tijdens de vakantie is het bingo. Volgens Britse onderzoekers is de grootste piek aan scheidingen eind augustus en begin september. Maar liefst twintig tot dertig procent meer dan in andere maanden van het jaar.
Steeds later uit huis, steeds later scheiden
De leeftijd waarop mensen uit elkaar gaan, neemt toe. Gericht onderzoek naar waarom steeds meer 50plussers scheiden, geeft daar duidelijkheid over. Vaak wordt als reden aangegeven dat mensen wachten tot de kinderen het huis uit zijn. Daarna wordt het contact met de partner intensiever, maar blijken beiden in al die jaren veranderd te zijn. Bijna dertig procent zegt dat de partner emotioneel koud en afstandelijk is geworden en evenzoveel mensen hebben er geen zin meer in om nog in het huwelijk te investeren. Andere redenen zijn dat ze iemand anders hebben ontmoet, geen zin meer hebben in een klagende partner en simpelweg uitgepraat zijn.
Of het er iets mee te maken heeft, is niet direct onderzocht, maar nu lijken jongeren ook nog eens langer thuis te blijven wonen en later aan een relatie te beginnen. Tegenwoordig zetten twintigers minder snel de stap. Begin 2018 woonde de helft van de 23-jarigen niet meer thuis. In 2008 was dat op 22-jarige leeftijd het geval. Vooral studerende jongeren gaan er later uit. Meiden eerder dan jongens, maar nog altijd later dan een paar jaar geleden.
Het gevolg is ook dat samenwonen en kinderen krijgen later plaatsvindt. De gemiddelde leeftijd waarop twintigers gaan samenwonen lag begin 2018 op 28 jaar, zo meldt het CBS. Trouwen doen ze pas ruim boven de dertig jaar.
Hoe het deze generatie zal gaan vergaan als het om ‘bij elkaar blijven’ gaat, is natuurlijk koffiedik kijken. Zouden zij nog net zo gemakkelijk een huwelijk aangaan? En als ze dat niet snel doen, war kiezen ze dan voor? Samenwonen zonder contract of een geregistreerd partnerschap bijvoorbeeld? Wat dat inhoudt, blijken veel mensen niet echt te weten. We zetten het hier voor je op een rij.
Zo regel je het met een geregistreerd partnerschap
Samen delen
Alle bezittingen en ook schulden die tijdens het geregistreerd partnerschap ontstaan zijn, zijn van samen. Wel zo eerlijk. Erfenissen en schenkingen zijn van degene die ze ontvangt. Evenals persoonlijke spullen die je inbrengt. Je kunt dat anders regelen, maar dan moet je dat vast laten leggen (zie voorwaarden).
Je kunt samen overeenkomen welke bezittingen en schulden van samen zijn en welke persoonlijk. Dat leg je vast in zogenoemde partnerschapsvoorwaarden. Je kunt ook gewoon alles samen delen, maar ook dat moet je vast laten leggen. Om dit te organiseren moet je een bezoek brengen aan de notaris.
Samen verantwoordelijk voor kinderen
Je hebt beiden automatisch het ouderlijk gezag over eventuele kinderen. Dat is overigens pas sinds 2014 zo. Daarvoor had alleen de moeder automatisch het ouderlijk gezag. Dit is inmiddels gelijk als wanneer je zou trouwen. Wel zo fijn dat dit nu ook in een geregistreerd partnerschap is geregeld.
Bij een partnerschap tussen twee mannen of twee vrouwen is het gezag afhankelijk van de situatie, onder andere gaat het om de vraag of een van de twee de biologische ouder is. Is dat bij twee mannen niet het geval dan is de biologische moeder van het kind juridisch ouder en heeft alleen zij het gezag. Een van de mannen kan het kind dan erkennen en moet toestemming van de moeder het ouderlijke gezag aanvragen.
Samen huiseigenaar
Het is gelijk als bij trouwen dat je bij een partnerschap de achternaam van je partner aan kunt nemen. En heb je samen een huis gekocht en zie je een nog leukere, dan kun je dat niet in je eentje regelen. Om het huidige huis waar jullie samen wonen te verkopen heb je toestemming van je partner nodig. Je bent immers ook samen eigenaar van de huidige woning.
Weet even dat in het geval van een woning een geregistreerd partnerschap in het buitenland niet altijd erkend wordt. Mocht je bijvoorbeeld een huis in het buitenland hebben, dan heeft dat consequenties voor wie eigenaar is en wie niet.
Laat elkaar niet in de kou staan
Daarnaast ben je verplicht in elkaars onderhoud te voorzien. Dat klinkt gewichtig, maar dat is een belangrijk gegeven. Je laat elkaar niet in de kou staan. Zorg voor elkaar, zowel in liefde als financieel en juridisch. Zo heb je beiden altijd een backup. Wel zo veilig.
Bij overlijden erf je van je partner
Als een van beiden overlijdt erft de ander de spullen en het huis bijvoorbeeld. Je bent elkaars wettelijke erfgenaam. Het is dus niet zo dat de familie iets kan opeisen. Dat kan allemaal nog anders, maar dan met je dat apart in een testament laten vastleggen bij een notaris.
Zijn er kinderen dan zijn zij overigens niet onterft. De kinderen krijgen een vordering in geld die pas opeisbaar is bij het overlijden van de langstlevende. De langstlevende geregistreerd partner is door de wettelijke verdeling automatisch enig eigenaar van alle bezittingen en schulden.
Jammer, maar het kan in ieder geval zonder rechter
Je moet voor het registeren van je partnerschap naar de gemeente en ook bij het ondertekenen zijn er getuigen nodig. Als je ooit uit elkaar besluit te gaan kan dat buiten de rechter om, via een notaris of een advocaat. Je moet wel naar de rechter als er minderjarige kinderen bij betrokken zijn. Of als je zelf de scheiding niet geregeld krijgt. Het pensioen wordt verevend.
Geregistreerd partnerschap kosten
De kosten liggen tussen de 500 en 1700 euro, naar gelang wat je allemaal geregeld wilt hebben of dat afwijkt van de standaard regelingen en bij welke notaris je dit doet.
